Bebeklerde uyku eğitimine başlama annelerin en önem vermesi gereken konulardan biri. Bebeklerin düzenli bir uyku rutinine sahip olması, annelerin genel direnci için de gerekli. Peki uyku eğitimine ne zaman ve nasıl başlanmalı?
Ailenize yeni katılan bir bebekle birlikte hayatınız baştan ayağa değişir. Artık tamamen onu göre yaşamaya başlarsınız. Özellikle de o ne zaman uyursa siz de ancak o zaman uyuyabilir, o uyanınca da mecburen siz de uyanmak zorunda kalırsınız. Ve hayatlarının ilk dönemlerinde bebeklerin uyku düzeni oldukça karışık olduğu için sizinki de kaçınılmaz olarak karışacaktır. Bunun için bir an önce bebeklerde uyku eğitimine başlamalı ve bebeklerin uyku düzeni oluşturulmalı. Bebeğe uykuya dalmasını öğretme ve gece boyunca uyumasını sağlamaya yardımcı olma işlemine uyku eğitimi denir. Bazı bebekler, hızlıca ve kolayca uykuya dalabilirler. Ancak birçoğu uykuya geçişte zorlanabiliyor. Ya da uyandığı zaman yeniden uykuya dalmakta güçlük çekebiliyor ve yardıma ihtiyaç duyuyor. Bunun için de doğumdan kısa bir süre sonra bebeklerde uyku eğitimi başlamalı!
Bebeklerde Uyku Eğitimine Ne Zaman Başlanmalı?
Uzmanların çoğu, henüz 4-6 aylıkken bebeğinizde uyku eğitimine başlamanızı öneriyor. Yaklaşık 4 ayda bebekler, normal bir uyku- uyanma döngüsü geliştirmeye ve gece beslenmelerinin sayısı azalmaya başlar. Bunlar, bebeğinizin uyku eğitimine başlamaya hazır olduğunun işaretleridir. Bu dönemdeki bebeklerin çoğu, geceleri daha uzun süreli uyumaya başlar. Elbette her bebek farklıdır. Bazıları biraz daha büyüyünceye kadar uyku eğitimine hazır olmayabilir. Bazı bebekler daha çok küçükken gün içinde yedi saat veya daha uzun süre uyurken, bazıları ise gün içinde uzun süre uyanık kalabilir. Bebeğinizin uyku eğitimi için hazır olup olmadığından emin değilseniz, doktorunuza danışmanızda fayda var.
Bebeğinizin Uyku Eğitimi için Nasıl Hazırlanmalısınız?
Başarılı bir uyku eğitimi vermek için dikkat etmeniz gereken birkaç nokta var. Öncelikle bebeğiniz için bir rutin belirlemelisiniz. Buna, bebeğiniz daha çok küçükken, henüz altı haftalıkken başlayabilirsiniz. Ancak daha büyükse de endişelenmeyin; bebeğinizin uyku eğitimi için asla geç değildir. Bu rutine göre onu yatırmadan önce ılık bir banyo yaptırın, ona kitap ya da ninni okuyun. En önemlisi ise tutarlı bir yatma zamanı seçin. Uzmanlar, saat 19.00-20.00 arasında bir yatma zamanının bebekler için ideal olduğunu söylüyor. Bu saatlerde bebeğiniz fazla yorgun olmayacağı için uyku ile savaşmaz. Tabii sadece akşam uyutma değil, bebeğinizi sabah uyandırma rutini de çok önemli. Bunun için bebeğinizi her sabah aynı saatte uyandırmaya çalışın ve onu besleyin. Gün boyunca da yaklaşık aynı saatlerde onu uyutmaya çalışın. Bu rutin, bebeğinizin rahatlamasına ve kendisini güvende hissetmesine yardımcı olur. Unutmayın; rahat ve huzurlu bir bebek, uykuya daha kolay geçer. Bebeğinizin uykusunu etkileyebilecek bir sağlık sorunu olup olmadığından da emin olun. Örneğin bir uyku antrenmanı programı oluşturmadan önce, bebeğinizin doktoru tarafından, uyku apnesi gibi altta yatan bir problem olup olmadığının değerlendirilmesi gerekir.
Çocuklara nasıl dinleneceğini öğretmenin etkilerinden biri de, sadece bir takıma katılmak değil, aynı zamanda bir toplumun üyesi olmanın temel bir yönü olan başkalarına saygıdır. Çocuklara dinlemeleri öğretildiğinde, yani karşılarındaki kişiyi sadece duymadıklarında, başkalarının söyleyeceklerinin dikkate almaya değer olduğunu da öğrenirler.
Bebeğinizin Uyku Eğitiminde Üç Temel Yaklaşım
Çoğu uyku eğitimi yöntemi şu temel yaklaşımlardan birini izler: Haykırmak, Ağlamak yok ve Solmak
Haykırmak yaklaşımı: Bu uyku eğitimi yönteminin savunucuları; bebeğinizin, onu yatağa yatırıp odadan çıkarken ağlamasının iyi olduğunu söyler. Ancak bebeğin süresiz olarak ağlamasına izin vermeyi savunmazlar. Bu yöntem, bebeğinizi hala uyanıkken yatağa yatırmanızı söyler ve çocuğunuzun kısa süreli ağlama süresinin ardından rahatlayıp uykuya dalacağını savunur. En bilinen ağlama tekniği, Boston Çocuk Hastanesi Uyku Pediatri Merkezi'nin çocuk doktoru Richard Ferber tarafından geliştirilen tekniktir. Ferber, kendi kendine uyuyakalmak ve gece boyunca uyumak için bebeklerin kendilerini rahatlatmayı öğrenmek zorunda olduklarını söylüyor. Ferber, bir bebeğe kendisini rahatlatmasını öğretmenin, belli bir süre boyunca ağlaması için onu yalnız bırakmayı içerdiğine inanıyor.
Gözyaşı yok yaklaşımı: Bu yöntemin savunucuları, daha kademeli bir yaklaşımı teşvik ederek bebeğin uykuya geçiş döneminde ağlaması durumunda hemen rahatlatılması gerektiğini söyler. Çok satan ‘The Baby Sleep Book'un yazarı olan çocuk doktoru William Sears, bu yaklaşımın önde gelen destekçilerindendir. Ebeveyn eğitimcisi Elizabeth Pantley ise ‘No-Cry Sleep Solution’ adlı kitabında bu yaklaşımı adım adım anlatır.
Solma yaklaşımı: Bu yaklaşımda ebeveynler, başlarda uykuya dalıncaya kadar bebeğin yanında oturarak ve daha sonraları ise sandalyelerini beşikten uzağa taşıyarak yatma zamanındaki rollerini yavaş yavaş azaltırlar. Diğer bir solma yaklaşımı, bebeği kontrol etmek ve uyuyana kadar her beş dakikada bir (kucağa almadan) ona güvence vermektir. Burada amaç, kendisini nasıl sakinleştireceğini bulması için ona zaman tanımaktır.
Bebeğinize Uyku Eğitimi Verirken Dikkat Etmeniz Gereken Dört Kural!
- Bazı çocuklar doğal olarak iyi uyurlar ve daha çok küçükken bir uyku düzenine kavuşurlar. Bazıları ise doğal olarak daha tedirgin olurlar ve daha uzun süre uyanık kalırlar. İyi uyumalarına yardımcı olmak için daha çok desteğe ihtiyaç duyabilirler.
- Her aile, aynı aile içinde her birey bile farklıdır. Bu nedenle, ilk çocuğunuzda kullandığınız uyku stratejisi bir sonrakinde çalışmıyorsa, yeni fikirlere ihtiyaç duyabilirsiniz.
- Ağlayan bir bebek, büyük olasılıkla kendisinden büyük kardeşlerini uyanık tutacaktır. Bu nedenle evde daha büyük çocuklarınız varsa, ağlama yöntemini seçmeniz çok doğru olmayacaktır.
- Kesinlikle herhangi bir yöntemi uyku eğitimi izlemeniz gerekmez. Çocuğunuz için etkili olan belirli bir yöntemin sadece bir yönünü seçebilirsiniz. Sadece işinize yarayan bölümü uygulamaktan çekinmeyin.